Sekrety
Historia ziemniaka
Ziemniak (Solanum tuberosum L.) jest jednoroczną rośliną należącą do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Jadalną część ziemniaka stanowi bulwa tworząca się na końcach podziemnych pędów. Ślady upraw ziemniaków w Ameryce Południowej, a szczególnie w Peru, Chile i Boliwii sięgają – według różnych źródeł – od 4 do 6 tysięcy lat p.n.e., podczas gdy do Europy sprowadzono je dopiero w drugiej połowie XVI wieku.


Ziemniaczane ABC
W wyniku wieloletniego krzyżowania i sztucznej selekcji znamy dziś pod tysiąc odmian ziemniaka. Odmiany najbardziej popularne w Polsce można podzielić ze względu na ich przeznaczenie jak również porę zbioru. Każdą odmianę można zaklasyfikować do odpowiedniego typu ziemniaka. Wyróżnia się trzy podstawowe typy: A, B i C oraz typy pośrednie.
Dlaczego warto jeść ziemniaki?
Ziemniak należy obok pszenicy, ryżu i kukurydzy do gatunków roślin uprawnych decydujących o wyżywieniu ludności świata. Ziemniak z uwagi na swój skład (wysoka zawartość skrobi) zalicza się, podobnie jak kasze, ryż czy makaron, do podstawowych źródeł węglowodanów w diecie człowieka. Ponadto według niektórych autorów tylko te młode ziemniaki w pełni zasługują na miano warzyw. Dojrzałe, późne ziemniaki znajdują się na pograniczu warzyw i potraw mącznych.


Wartość odżywcza ziemniaków
W wyniku wysokiej zawartości skrobi ziemniaki stanowią główny produkt węglowodanowy w diecie człowieka (16,3 – 20,5 g węglowodanów w 100 g ziemniaków). Mniej skrobi zawierają ziemniaki wczesne, dlatego ich wartość energetyczna jest niższa w porównaniu do tych późnych. Bulwa ziemniaka składa się jednak przede wszystkim z wody (około 75 %), dzięki czemu ich kaloryczność nie jest tak wysoka jak przyjęło się o nich mówić. Ziemniaki wbrew powszechnie panującemu przekonaniu należą do produktów niskokalorycznych – 100 g surowych ziemniaków dostarcza od 69 kcal (ziemniaki wczesne) do 85 kcal (ziemniaki późne).
Jak kupować, przechowywać i gotować ziemniaki?
Podczas zakupów należy zwrócić uwagę czy bulwy ziemniaków są jednolite pod względem odmiany, twarde, zdrowe, czyste, kształtne i bez pustych przestrzeni wewnątrz. Aby były smaczne i charakteryzowały się przyjemnym, typowym dla ziemniaków aromatem nie powinny być uszkodzone, nadmarznięte i zapleśniałe. Warto również szukać takich, które gotują się równomiernie i nie ciemnieją po ugotowaniu.


Uprawa ziemniaków
Każdy kto posiada większych rozmiarów ogród warzywny może z powodzeniem uprawiać ziemniaki. Żeby jednak cały proces od sadzenia do zbioru przebiegał prawidłowo warto dowiedzieć się jak najwięcej o uprawie tych roślin. Poznanie najważniejszych informacji i wykorzystanie ich w swoim ogrodzie może pozwolić na zadowalające plony.
Lecznicze właściwości ziemniaków
Ziemniaki stanowiące element zróżnicowanej i dobrze zbilansowanej diety mogą łagodzić objawy lub poprawiać parametry zdrowia przy niektórych jednostkach chorobowych (choroby serca, nerek, wrzody żołądka, alergie pokarmowe). Poza kuchnią znane są także inne sposoby wykorzystania ziemniaków i ich niezwykłych właściwości. Papki z surowego ziemniaka mogą służyć m.in. do okładów na zwichnięcia, łagodzić stany zapalne stawów i skóry, obrzęki, a także służyć jako środek przeciwbólowy w schorzeniach reumatycznych.

Sekrety

Historia ziemniaka
Ziemniak (Solanum tuberosum L.) jest jednoroczną rośliną należącą do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Jadalną część ziemniaka stanowi bulwa tworząca się na końcach podziemnych pędów. Ślady upraw ziemniaków w Ameryce Południowej, a szczególnie w Peru, Chile i Boliwii sięgają – według różnych źródeł – od 4 do 6 tysięcy lat p.n.e., podczas gdy do Europy sprowadzono je dopiero w drugiej połowie XVI wieku.

Ziemniaczane ABC
W wyniku wieloletniego krzyżowania i sztucznej selekcji znamy dziś pod tysiąc odmian ziemniaka. Odmiany najbardziej popularne w Polsce można podzielić ze względu na ich przeznaczenie jak również porę zbioru. Każdą odmianę można zaklasyfikować do odpowiedniego typu ziemniaka. Wyróżnia się trzy podstawowe typy: A, B i C oraz typy pośrednie.

Dlaczego warto jeść ziemniaki?
Ziemniak należy obok pszenicy, ryżu i kukurydzy do gatunków roślin uprawnych decydujących o wyżywieniu ludności świata. Ziemniak z uwagi na swój skład (wysoka zawartość skrobi) zalicza się, podobnie jak kasze, ryż czy makaron, do podstawowych źródeł węglowodanów w diecie człowieka. Ponadto według niektórych autorów tylko te młode ziemniaki w pełni zasługują na miano warzyw. Dojrzałe, późne ziemniaki znajdują się na pograniczu warzyw i potraw mącznych.

Wartość odżywcza ziemniaków
W wyniku wysokiej zawartości skrobi ziemniaki stanowią główny produkt węglowodanowy w diecie człowieka (16,3 – 20,5 g węglowodanów w 100 g ziemniaków). Mniej skrobi zawierają ziemniaki wczesne, dlatego ich wartość energetyczna jest niższa w porównaniu do tych późnych. Bulwa ziemniaka składa się jednak przede wszystkim z wody (około 75 %), dzięki czemu ich kaloryczność nie jest tak wysoka jak przyjęło się o nich mówić. Ziemniaki wbrew powszechnie panującemu przekonaniu należą do produktów niskokalorycznych – 100 g surowych ziemniaków dostarcza od 69 kcal (ziemniaki wczesne) do 85 kcal (ziemniaki późne).

Jak kupować, przechowywać i gotować ziemniaki?
Podczas zakupów należy zwrócić uwagę czy bulwy ziemniaków są jednolite pod względem odmiany, twarde, zdrowe, czyste, kształtne i bez pustych przestrzeni wewnątrz. Aby były smaczne i charakteryzowały się przyjemnym, typowym dla ziemniaków aromatem nie powinny być uszkodzone, nadmarznięte i zapleśniałe. Warto również szukać takich, które gotują się równomiernie i nie ciemnieją po ugotowaniu.

Uprawa ziemniaków
Każdy kto posiada większych rozmiarów ogród warzywny może z powodzeniem uprawiać ziemniaki. Żeby jednak cały proces od sadzenia do zbioru przebiegał prawidłowo warto dowiedzieć się jak najwięcej o uprawie tych roślin. Poznanie najważniejszych informacji i wykorzystanie ich w swoim ogrodzie może pozwolić na zadowalające plony.

Lecznicze właściwości ziemniaków
Ziemniaki stanowiące element zróżnicowanej i dobrze zbilansowanej diety mogą łagodzić objawy lub poprawiać parametry zdrowia przy niektórych jednostkach chorobowych (choroby serca, nerek, wrzody żołądka, alergie pokarmowe). Poza kuchnią znane są także inne sposoby wykorzystania ziemniaków i ich niezwykłych właściwości. Papki z surowego ziemniaka mogą służyć m.in. do okładów na zwichnięcia, łagodzić stany zapalne stawów i skóry, obrzęki, a także służyć jako środek przeciwbólowy w schorzeniach reumatycznych.